Κριτική βιβλίου: Αντόνιο Μορέσκο - Το Φωτάκι, μετάφραση: Μαρία Φραγκούλη, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2019

 Αντόνιο Μορέσκο - Το Φωτάκι, μετάφραση: Μαρία Φραγκούλη, Εκδόσεις Καστανιώτη. 

Του Γιώργου Τρίγκα

Ο Αντόνιο Μορέσκο (γεννήθηκε το 1947) θεωρείται ένας από τους καλύτερους συγγραφείς της σύγχρονης ιταλικής λογοτεχνίας. Οι εκδόσεις Καστανιώτη μόλις κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά στα ελληνικά ένα από τα βιβλία του με τίτλο «Το φωτάκι».

Η ιστορία του βιβλίου με τον τόσο περίεργο τίτλο διαδραματίζεται στην ιταλική ύπαιθρο, σ’ ένα εγκαταλειμμένο μέρος. Δίχως να αναφέρονται πολλές λεπτομέρειες από τον συγγραφέα για το παρελθόν του πρωταγωνιστή - αφηγητή, παρατηρούμε αρχικά την καθημερινότητά του. Τα μοναδικά σημάδια που αποτελούν σημεία αναφοράς της σταδιακής προσαρμογής του αφηγητή στη νέα του ζωή είναι οι  επισκέψεις σ’ ένα κατάστημα τροφίμων στο σχεδόν εγκαταλειμμένο χωριό της περιοχής και ένα μοναχικό φωτάκι που ανάβει κάθε βράδυ στην άλλη πλευρά του βουνού. Όταν αποφασίζει ο αφηγητής να δει τι κρύβεται πίσω από το περίεργο φως, μετά από πολλές σκέψεις, ανακαλύπτει έκπληκτος ένα καλοδιατηρημένο σπίτι μέσα, στο οποίο διαμένει μόνο του ένα παιδί. Αυτή η ανατροπή στην μοναχικότητα του αφηγητή αποτελεί το σημείο καμπής της ιστορίας, διότι από το συγκεκριμένο σημείο και έπειτα, ο αναγνώστης παρατηρεί την εξέλιξη της περίεργης σχέσης που αναπτύσσεται ανάμεσα στα δύο πρόσωπα. Η κορύφωση της ιστορίας διαδραματίζεται στο τελευταίο και πιο συγκλονιστικό κεφάλαιο της ιστορίας.                

Η πρωτότυπη αυτή ιστορία δημιουργήθηκε –όπως μας αναφέρει ο συγγραφέας στον πρόλογο του βιβλίου- από μια σκηνή ενός άλλου βιβλίου του με τίτλο «Οι αδημιούργητοι» (2015). Ενώ, φαινομενικά διαβάζουμε μια απλή ιστορία μεταξύ ενός μοναχικού άνδρα και ενός επίσης μοναχικού αλλά τόσο συνηθισμένου παιδιού, καθώς εξελίσσεται η ιστορία, τα γεγονότα ανατρέπουν όλες τις αρχικές μας σκέψεις.  Η εξερεύνηση της ύπαρξης του φωτεινού σημαδιού αποτελεί στην πραγματικότητα το έναυσμα για την έναρξη του ταξιδιού αυτογνωσίας του πρωταγωνιστή – αφηγητή. Λόγω της συνάντησης και οι δύο κεντρικοί χαρακτήρες της ιστορίας ανακαλύπτουν από την αρχή τους εαυτούς τους σε αυτή την εγκαταλειμμένη περιοχή. Μπορούμε να πούμε ότι ο πυρήνας της ιστορίας είναι μια αλληγορία πάνω στα ανθρώπινα συναισθήματα κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες.

Στα θετικά στοιχεία, εντοπίζουμε την πολύ καλή χρήση της γλώσσας, ειδικά στις περιγραφές του εξωτερικού περιβάλλοντα χώρου καθώς και τις προσωπικές σκέψεις των δύο χαρακτήρων.

Η μετάφραση και το επίμετρο του βιβλίου πραγματοποιήθηκε από την Μαρία Φραγκούλη.